مسواکی که ما امروز میشناسیم تا قبل از سال ۱۹۳۸ میلادی وجود نداشت،
با این حال شواهد و اسنادی وجود دارد که نشان میدهد از زمانهای بسیار قدیم، یعنی حدودا از سه هزار سال قبل از میلاد، مردم از وسایل مختلفی برای تمیز نگه داشتن دندانهایشان استفاده میکردند.
هدف از مسواک زدن چیست؟
هدف اصلی مسواک زدن، پاک کردن کلیه مواد غذائی همراه با مواد رسوبی مختلف و جرم گیری دندان و میکروارگانیسمهائی است که به طور طبیعی بر روی کلیه سطوح دندان جایگزین شدهاند.طرح های مختلفی از مسواک وجود دارد.هرکدام از این طرحها ممکن است برای افراد خاصی بهتر باشد. نکته مهم آن است که این طرحها فقط در مسواک زدن کمک میکنند و نمیتوانند جایگزین دقت شما در مسواک زدن با روش صحیح شوند.
تاریخچه مسواک
در یافته های باستانشناسی، وسائل و ابزارهای متعدی (با قدمتی بسیار تاریخی) بمنظور رعایت بهداشت دهان و دندان بچشم میخورد. باستانشناسان در حفاریهای خود ابزار و وسایل متفاوتی را یافتهاند که از آنها به عنوان وسیله ای برای تمییز کردن دندان در تمدنهای مختلف بشری استفاده میشد.
چوب هایی همانند خلال دندان، الیاف گیاهان، شاخه یا ریشههای باریک درختان، پر پرندگان، استخوانهای کوچک حیوانات و خارهای جوجه تیغی از آن جمله هستند.
در کشورهای اسلامی، جوب سابنده از درخت خوشبوی «اراک» یا «سالوادوراپرسیکا» تهیه می شد و از همان سال های اولیه ظهور اسلام، مسلمان به توصیه پیامبر (ص) مسواک می زدند،
آنها این چوب را یک روز در آب غوطه ور می کردند تا الیاف آن از هم جدا شود و بعد، برای تمیز کردن دندان های شان از آن استفاده می کردند، شاخه های نازک این درخت حاوی موادی بود که تاثیر مثبتی روی لثه ها داشت.
مسواک برس مانند (شبیه چیزی که امروزه استفاده میشود)، در سال ۱۴۹۸ میلادی در چین ساخته شد. این مسواک اولیه، از موهای زبر و محکم پشت گردن گراز تولید میشد که آنها را به دستهای از جنس استخوان یا بامبو متصل میکردند.
ویلیام آدیس اولین فردی بود که اقدام به تولید انبوه مسواک در سال ۱۷۸۰ میلادی در انگلستان نمود. البته دندانپزشکان فرانسوی، اولین اروپاییانی بودند که استفاده از مسواک را در قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی ترویج نمودند.
لازم به ذکر است که ایدهپردازی و ساخت مسواک ویلیام آدیس، خود داستانی منحصربهفرد و جالب دارد. وی در سال ۱۷۷۰ میلادی به زندان افتاد و به دلیل وقت آزاد فراوان، تصمیم به ساخت یک مسواک گرفت.
وی از استخوان و موهای زبر برس یکی از نگهبانان زندان استفاده کرد و مسواک شخصی خود را ساخت. پس از آزادی از زندان، وی شرکت «Wisdom Toothbrushes» را تأسیس کرده و اقدام به تولید انبوه مسواک ابداعی خود نمود.
تا قبل از اختراع نایلون، موی های طبیعی حیوانات تنها منبع مویی برای ساخت مسواک بودند. با اختراع نایلون توسعه مسواک واقعا مدرن در سال 1938 آغاز شد و در دهه 1950 ساختارهای نایلونی نرم تر ساخته شدند،
همانطور که مردم این ساختار مسواک را ترجیح می دادند.
اولین مسواک برقی تاریخ نیز، در سال ۱۹۲۹ میلادی و در کشور سوئیس، ساخته شد.
مسواکهای برقی، بهعنوان نمادی از پیشرفتهای فناورانه در صنعت مسواک، سالها بهعنوان یک نوآوری صرف در پستوی ذهن مخترعینش قرار داشت، تا اینکه در سال ۱۹۶۰ میلادی، شرکت «Squibb»، موفق به طراحی و ساخت مسواک برقی با نام «Broxodent» و عرضه آن به بازار آمریکا شد.
بلافاصله پس از این تغییر بزرگ، شرکت مشهور جنرال الکتریک نیز، مسواک بیسیم قابل شارژی را به بازار معرفی کرد که در ادامه با تغییرات صورت گرفته و بازخوردهای مشتریان، اولین مسواک برقی چرخشی برای مصارف خانگی به بازار عرضه شد.
تاج دندان یک محافظ خوب میباشد که روی دندان قرار می گیرد ، و از آن برای پوشش دادن به دندان استفاده می شود .تاج ها زمانی که در محل پیوستن قرار می گیرند، به طور کامل قسمت قابل مشاهده یک دندان را که در بالای خط دندان قرار دارد، پوشش میدهند.
انواع تاج دندان
• تاج سرامیک
این تاج برای بازسازی دندان های جلو استفاده می شود و برای این که بتوانند با رنگ طبیعی خود دندان ها مطابقت داشته باشداز این نوع استفاده میشود ، این نوع تاج ها محبوب هستند. تاج از مواد پرسلن ساخته شده اند.
• تاج آلیاژهای طلا
این تاج ترکیبی از طلا، مس و دیگر فلزات است. علاوه بر ایجاد اتصال قوی به دندان، در مقابل شکستگی ها مقاوم هستند و همچنین دندان ها را از بین نمی برد.
• تاج فلز پایه
مواد مورد استفاده در تاج شامل آلیاژهای دارای مقدار زیاد طلا یا پلاتین یا آلیاژهای فلزات پایه (به عنوان مثال کروم ، کبالت و آلیاژهای نیکل و کروم) هستند. تاج های فلزی به خوبی از جا کنده شده و احتمالا از لحاظ سایش کمترین زمان را دارندوهمچنین تاج های فلزی به ندرت شکسته می شوند.
• تاج دندان تمام رزینی
تاج های دندان تمام رزینی نسبت به دیگر تاج ها ارزان تر هستند. با این حال آنها به مرور زمان فرسوده می شوند و نسبت به تاج های پرسلنی بر پایه فلز ، بیشتر مستعد شکستگی هستند.
• تاج های فولادی ضد زنگ
تاج های پیش ساخته ای هستند که در دندان های دائمی به طور موقت مورد استفاده قرار می گیرند. تاج دندان را محافظت می کنند یا پر می کنند در حالی که یک تاج دایمی وجود دارد.
برای کودکان یک تاج فولاد ضد زنگ معمولا استفاده می شود تا به دندان اولیه متصل شود. تاج تمام دندان را پوشش داده و از پوسیدگی بیشتر محافظت می کند. وقتی که دندان اولیه برای ایجاد دندان دائمی به وجود می آید،
تاج به طور طبیعی به وجود میاید. به طور کلی، تاج های ضد زنگ از جنس دندان های کودکان استفاده می شود زیرا آنها نیازی به چندین بار معاینه کردن دندانپزشک و رفتن به محل کلینیک را ندارند و از این رو مقرون به صرفه تر از تاج های سفارشی و مراقبت های دندان مورد نیاز برای محافظت از دندان بدون تاج است.
مقایسه تاج دائمی و موقت
تاج های موقت را می توان در کلینیک دندانپزشکی خود ساخت، در حالی که بسیاری از تاج های دائمی در آزمایشگاه دندانپزشکی ساخته می شوند.
به طور معمول، تاج های موقت از مواد اکریلیک یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و می توانند به عنوان یک ترمیم کننده موقت به کار گرفته شوند، تا یک تاج دائمی که توسط یک آزمایشگاه ساخته شود.
تفاوت بین انواع تاج
به گفته انجمن دندانپزشکی آمریکایی (ADA)، توانایی و قابلیت مواد چینی به دندان های پر شده دندان وبه کیفیت آن ها بستگی دارد و سه نوع دیگر مقاومت خوبی در برابر ریزش دارند.
طول عمربیشتر در تاج های طلا و آلیاژهای فلزی است، در حالی که تاج های چینی کمی در مقابل فشارها مقاومت کمتری دارند اگر شما از گروهی هستید که شب ها در خواب دندان هایتان را به می سایید ممکن است دچار مشکل شوید.
در عوض، تاج چینی که به فلز متصل می شود دوام بیشتری دارد. هر دو تاج بر پایه ظروف بسیار مقاوم در برابر سایش هستند، اما اگر از آن ها با خشونت رفتار کنید تاج دندان ها از بین میروند.
در ضمن، طلا و فلزات با این که مقاوم هستند ولی برای دندان ها ملایم میباشند.
چه مراحلی در آماده سازی تاج دندان دخالت دارند؟
آماده سازی دندان برای کارگذاری تاج دندان معمولاً به دو جلسه حضور در کلینیک احتیاج دارد. مرحله اول شامل معاینه و آماده سازی دندان است ، بازدید دوم شامل قرار دادن تاج دائمی میباشد.
اقداماتی که برای کارگذاری تاج دندان در جلسه اول انجام می شود:
دندانپزشک امکان دارد چند عکس از طریق پرتو های ایکس ، از دندان های شما بگیرد تا ریشه دندان دریافت کننده ی تاج و استخوان اطراف آن را بررسی کند.
اگر دندان پوسیدگی گسترده ای داشته باشد یا خطر عفونت یا آسیب دیدگی پالپ دندان وجود داشته باشد ، ممکن است ابتدا برای رفع آن به روت کانال تراپی ( عصب کشی ) احتیاج داشته باشید.
اقداماتی که برای تاج گذاری درمرحله دوم انجام میشود:
در مرحله دوم، دندانپزشک شما تاج موقت را برداشته و تناسب و رنگ تاج دایمی را بررسی می کند. اگر همه چیز قابل قبول باشد، یک بیهوشی موضعی برای خاتمه دادن به دندان استفاده می کند و تاج جدید به طور دائم را در محل قرار گیری میگذارد.
چگونگی مراقبت از تاج دندان موقت
از آنجا که تاج های موقت دندان تنها به صورت موقتی هستند ( استقرار موقتی تا هنگامی که تاج دائمی کارگذاری شود ) بیشتر دندانپزشکان اقدامات احتیاطی زیادی رابه بیماران توصیه می کنند. این اقدامات شامل :
طول عمر تاج دندان
به طور متوسط، تاج دندان ها بین 5 تا 15 سال طول عمر دارند. طول عمر یک تاج دندان بستگی به مقدار “سایش” دندان دارد
حرف آخر
بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید (از عاداتی مانند یخ جویدن، ناخن خوردن و استفاده از دندان های خود را برای باز کردن بسته بندی ها و خشکبارها) پرهیز کنید.
به دنبال روش های بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن دندان هایتان حداقل دو بار در روز، به خصوص در اطراف ناحیه تاج دندان ، ادامه دهید و حداقل یک بار در روز با یک دهانشویه ضد باکتری شستشو دهید.
هر کسی در زندگی حداقل یک بار ریشه دندان خود را ترمیم کرده است. معمولاً کسی که کارش به این مرحله میرسد قبل از آن یک دوره درد دندان را تحمل کرده است. در نهایت بعد از درمان هم ممکن است چند روزی درد داشته باشد. بسیاری از بیماران در مورد درمان ریشه و مراحل آن با ابهامات زیادی روبرو می شوند.
در ادامه با موضوع ریشه دندان و درمان ان بیشتر آشنا می شویم.
تحلیل ریشته دندان
علت کوتاه شدن یا تحلیل ریشه ها تغییرات بیولوژیکی است. البته این علت نمی تواند نقش ارتودنسی را در تحلیل ریشه نقض کند. در واقع تحلیل ریشه از عوارض درمان ارتودنسی محسوب می شود.
در طول ارتودنسی، ریشه هایی که شکل های غیر معمولی دارند، بیشتر مستعد کوتاه شدن هستند و ریشه های سالم، پیپت (pipette) شکل یا انحراف دار نیز بیشتر مستعد تحلیل رفتن نوک ریشه می باشند.
درمان ریشه دندان تا چ حد موفقیت آمیز است؟
درمان ریشهٔ کلاسیک موفقیت بسیار بالایی دارد و تقریباً بیش از 95 درصد موارد موفقیتآمیز است. از این نظر این درمان بسیار درمان موفقیتآمیزی است که بسیار در حفظ عملکرد طبیعی دندانها سابقهٔ خوبی دارد.
درمان ریشه به چه صورت است؟
برای این کار، متخصص دندانپزشک ابتدا با استفاده از ماده بی حس کننده بافت لثه اطراف دندان را بی حس می کند. و سپس پوسیدگی های روی دندان مورد نظر را به طور کامل از روی دندان بر می دارد.
پس از آن عفونت های پالپ را به طور کامل تخلیه می کند. بعد از آنکه عفونت دندان آسیب دیده به طور کامل تخیله شد. میکروب های موجود در کانال های عصبی دندان توسط دندانپزشک از بین می رود. و سپس ریشه دندان به طور کامل تخلیه می شود.
سپس دندانپزشک برای اطمینان از تخلیه کامل عصب آسیب دیده از دندان عکس برداری ( عکس رادیولوژی با پرتو ایکس) انجام می دهد. در صورت اطمینان از تخلیه، کانال های عصبی را با استفاده از مواد مخصوص و سازگار با نسوج دندان پر میکند.
در مرحله نهایی نیز با استفاده از کامپوزیت و یا آماگام روی دندان را نیز پر می کند.
چه زمانی یک دندان به درمان ریشه احتیاج دارد؟
در اکثر موارد پوسیدگی دندان باعث می شود که دندان نیاز به درمان ریشه پیدا کند.
چنانچه پوسیدگی دندان از سد مینا و عاج بگذرد و به پالپ دندان برسد، التهاب ناشی از حضور باکتری ها سبب ایجاد التهاب در پالپ می گردد. این التهاب به نوبه خود از چند مسیر مختلف سبب ایجاد درد در دندان می گردد.
در این موارد برای برطرف کردن درد، خارج نمودن بافت عفونی و دارای التهاب و در نهایت جلوگیری از دست دادن دندان، درمان ریشه توصیه می شود.
هر دردردی در دندان درد ریشه است؟
دردهای دندانی از جمله دردهای شایع سر و صورت هستند و امکان ارجاع این دردها به نواحی اطراف آنها وجود دارد.
همچنین امکان دارد که دردهای با منشا غیر دندانی به صورت درد دندان احساس شود. به همین سبب دندانپزشک ها باید ضمن آشنایی با انواع تظاهرهای دردهای دندانی و غیر دندانی، با نحوه تفکیک آنها از یکدیگر آشنا باشند و بر اساس تشخیص دقیق و صحیح به درمان بیماران بپردازند.
درمان ریشه دندان درد دارد؟
بسیاری از بیماران نیازمند به درمان ریشه از این عمل می ترسند.
این در حالی است که عصب کشی دندان و درمان ریشه تحت بی حسی کامل انجام می شود و بیمار دردی را طی این مرحله احساس نمی کند. همچنین درد بعد از درمان ریشه با یک مسکن قابل کنترل است.
برای درمان ریشه به چه کسی باید مراجعه کرد؟
طبیعی است که این درمان با بهترین کیفیت را میتوانید نزد متخصص درمان ریشه که اندودنتیست هم نامیده میشود انجام دهید.(اندودنتیست چه می کند؟) دندانپزشکان عمومی هم بسیاری از موارد این درمان را برای شما انجام میدهند. در موارد پیچیده و دشوار اما نیاز به مراجعه به متخصص درمان ریشهدارید.
دندان ها نقش بسزایی در خرد کردن و هضم غذا و سیستم گوارشی بدن ایفا می کنند پس سلامت و تمیزی انها نیز به همان اندازه مهم است. برای تمیز کردن دندان از خمیر دندان استفاده میکنیم که بسادگی از هر فروشگاهی قابل دسترسی است. اما این ماده حیاتی برای تمیز کردن دندان هااز کجا و چگونه به و جود امد و جزئی از زندگی انسان ها شد؟
در ادامه آنچه را که باید از خمیردندان بدانیم بیان میکنیم.
تاریخچه خمیردندان
اعتقاد بر این است که مصریان شروع به استفاده از یک خمیر برای تمیز کردن دندان خود کردند که ۵۰۰سال قبل از مسواک اختراع شدهاست. یونانیان باستان و رومیها از اولین افراد شناخته شده اند که خمیر دندان را استفاده کردهاند، و مردم در چین و هند برای اولین بار خمیر دندان را در حدود ۵۰۰ سال قبل استفاده کردند.
خمیر دندان برای درمان برخی از نگرانیهایی که امروزه هست استفاده میشود.
حفظ دندانها و لثهها، تمیز کردن، سفید کردن دندانها و نفس تازه کردن. مواد تشکیل دهنده خمیر دندانهای باستانی بسیار متفاوت و متنوع بودند. عناصر مورد استفاده شامل پودر خاکستر گوسفند و پوست تخم مرغ و… ترکیب شده بود.
توسعه خمیردندان از سالهای ۱۸۰۰ آغاز شدهاست. نسخههای اولیه حاوی صابون بود.
پیش از دهه ۱۸۵۰ «خمیردندانها» معمولاً پودر بودند. در طول دهه ۱۸۵۰ یک خمیر دندان خام جدید در یک کاسه نامیده شد که به نام خمیر دندان کرم شناخته شد و در سال ۱۸۷۳ کلگیت شروع به تولید انبوه خمیر دندان در قالبهای پلاستیکی کرد.
کلگیت خمیردندان خود را در یک لوله شبیه به لولههای خمیر دندان مدرن در دهه ۱۸۹۰ معرفی کرد.
تا بعد از سال ۱۹۴۵، خمیردندان حاوی صابون بود. پس از آن، صابون با مواد دیگر جایگزین شد تا خمیر را به یک خمیر نرم یا امولسیون مانند سولورید سولفات سدیم، یک عنصر رایج در خمیر دندان امروز تبدیل کند.
در نیمه دوم قرن بیستم خمیر دندانهای مدرن برای کمک به پیشگیری یا درمان بیماریها و شرایط خاص مانند حساسیت دندانها توسعه یافتند.
فلوراید در خمیردندان
فلوراید در داخل بدن به طور طبیعی به صورت فلوراید کلسیم وجود دارد. این ماده بیشتر در استخوانها ودندانها یافت می شود.
برخی مواد نوشیدنی و برخی مواد غذایی مانند اب و غذاهای دریایی نیز حاوی فلوراید هستند.
فلوراید با تاثیر بر تکامل سلولهای دندانی که مسئول ایجاد شکل نهایی دندان هستند، باعث ایجاد دندان هایی می شود که در برابر پوسیدگی مقاوم ترند.
پس از رویش دندان، اگر دندان در معرض مایعات حاوی فلوراید (غذاها و بزاق) قرار گیرد، جذب فلوراید در سطح مینا ادامه می یابد.
فلوراید علاوه بر اثر حفاظتی بر روی مینا، قادر است فرآیند پوسیدگی را نیز با تاثیر بر روند حمله باکتریها به دندان کاهش دهد.
میزان فلوراید دندان
خمیردندان های مناسب از نظر میزان فلوراید، دارای 1300 ppm تا 1500ppm فلوراید هستند (ppm معیاری برای سنجش غلظت ذرات در محلولها است). میزان فلوراید در خمیردندان های کودکان کمتراز این حد است، زیرا بلع بیش از حد مجاز فلوراید ممکن است باعث مسمومیت کودک شود و گاهی نیز لکههای سفید ناخوشایندی را روی دندانها پدید می آورد که به آن فلوروزیس میگویند. از این رو، مصرف خمیردندان های بزرگسالان (که حاوی فلوراید بیشتری است)، برای کودکان شش ساله و کوچکتر که کمتر قدرت کنترل بلع خود را دارند، توصیه نمیشود
مواد تشکیل دهنده خمیردندان