دندان از بخشهای گوناگونی ساخته شدهاست:
۱. تاج دندان (بخشی که روی لثه است)
۲. ریشه دندان (بخشی که در زیرِ لثه است). بخش خارجی تاج دندان (crown) از مینا (enamel) پوشیده شدهاست که از لحاظِ میزانِ سختی و معدنی بودن، شباهت بسیاری به استخوان دارد،
هرچند که برخلافِ استخوان ترد و شکننده است. مینایِ دندان عمدتاً از جنس هیدروکسی آپاتیت است. رنگ مینا میتواند از زرد روشن تا سفید مایل به خاکستری باشد.
در زیر مینا، عاج (dentin) قرار دارد که استحکام آن کمتر از مینا است و همچنین برخلاف آن بافتی زنده است و در مقابل تحریکاتْ حساسیت از خود نشان میدهد. رنگِ عاج زرد روشن است و ساختار توبول مانند دارد. عاج از مغز دندان یا همان پالپ نگهداری میکند .
تعداد و انواع دندان
به کلی هر انسان ۲۰ دندان شیری و ۳۲ دندان دائمی دارد.
1) دندانهای شیری (Deciduous Teeth)
تعداد دندانهای شیری 20عدد بوده که بطور مساوی در هر فک جای میگیرد. پس از مدتی سی و دو دندان اصلی به مرور جایگزین دندانهای شیری میگردند.
2) دندان های دائمی( Dermanent Teeth)
تعداد دندان های دائمی ۳۲ عدد است و از لحاظ شکل و موقعیت آنها در دهان به چهار دسته تقسیم می شوند:
دندان های پیش( چهار دندان در هر فک)
دندان های نیش(دو دندان در هر فک)
دندان های آسیای کوچک( چهار دندان در هر فک)
دندان های آیبای بزرگ(شش دندان در هر فک)
مشکلات رایج دندان ها
. دندان درد ، درد ناگهانی و حالتی شبیه تیر کشیدن دندان
. حساسیت دندان
. درد خفیف تا شدید هنگام خوردن یا نوشیدن مواد غذایی شیرین ، داغ یا سرد
. حفره های قابل رویت در دندان
. لکه های قهوه ای ، سیاه یا سفید روی دندان
. درد هنگام جویدن
. گیر کردن غذا بین دندان و پاره شدن نخ دندان
. درد گرفتن دندان در صورت فشار دادن دندان ها روی هم
. بوی بد دهان
. محلهای شایع پوسیدگی
علل ایجاد پوسیدگی دندان
همانطور که میدانیددندان، یکی از مهمترین اعضای بدن برای گوارش غذا می باشد و اگر غذا بدرستی جویده نشود برای هضم غذا دچار مشکلات گوارشی خواهیم شد.
در پوسیدگی دندانها منابع غذایی بسیاری وجود دارند که به تخریب دندانهای ما کمک میکنند مانند مواد غذایی شیرین، خوراکیهایی نظیر پفک، بستنی، سیگار، چایی، قهوه و …
برای ایجاد پوسیدگی، مواد قندی باید در دسترس میکروبها باشند تا عامل خراب کننده ساختمان معدنی، یعنی اسید تولید گردد. در واقع پوسیدگی دندان تخریب بافتهای سخت دندان است.
وقتی یک بیماری در اثر فعالیت میکروبها ایجاد شود آن را بیماری عفونی مینامند. و اگر بیماری بتواند از محلی به محل دیگر منتقل شود آنرا بیماری قابل انتقال میگویند.
با تعریفی که از پوسیدگی دندان ارائه شد، میفهمیم که پوسیدگی می تواند از یک دندان به سایر دندانها سرایت کند .
شرایط اصلی داشتن دندان هایی سالم و منظم
در نتیجه بررسی دقیق در مورد دندان ها مهم است زیرا محیط دهان و لثه ها را سالم نگه می دارند. شما باید به طور منظم و حداقل هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید تا از صحت و سلامت دندان های خود اطمینان حاصل کنید.
توجه کنید که چک کردن دندان ها از جهت پوسیدگی، فقط یک بخش از معاینه ارتودنتیست است.
در طول معاینه بیمار توسط متخصص ارتودنسی ، ارتودنتیست شما علاوه بر توجه به مشخصات دندان های منظم و بهداشت آن ها، سلامت لثه ها را نیز ارزیابی می کند و اگر مشکل یا ناهنجاری خاصی را مشاهده کند حتما بررسی های دقیق تری را انجام خواهد داد تا از بروز هرگونه مشکل در سلامت دندان ها پیشگیری کند.